امیر نجمالدین حسن بن علاء سجزی، مشهور به خواجه حسن یا امیر حسن دهلوی، از نامدارترین شاعران و عارفان پارسیگوی قرون هفتم و هشتم هجری در شبهقاره هند بود. وی در حدود سال ۶۴۹ هجری در سیستان دیده به جهان گشود و در سال ۷۳۷ یا ۷۳۸ هجری در هندوستان درگذشت. امیر حسن، که به لقب «سعدی هندوستان» نیز شهرت یافته، در دوران زندگی خود بهویژه در دربار شاهان دهلی جایگاه والایی داشت و از چهرههای برجسته شعر و عرفان آن عصر بهشمار میرفت.
شهرت او عمدتاً بهسبب دیوان پربار اشعارش است که شامل قصاید، غزلیات، قطعات، رباعیات و مثنویهای متعدد میشود. سبک شعری امیر حسن، آمیزهای دلنشین از لطافت غزلهای سعدی و شور و سوز حافظ است؛ غزلهایی شیرین، روان و پرطراوت که تلفیقی هنرمندانه از سبک عراقی و هندی را به نمایش میگذارند. آثار او در برخی جنبهها با اشعار فخرالدین عراقی همپوشانی دارند، و بهگفته شبلی نعمانی، حتی در مقایسه با امیر خسرو دهلوی، از سوز و گداز خاصی برخوردارند.
امیر حسن در هندوستان، بهعنوان کاتب و همراه شیخ نظامالدین اولیاء، یکی از برجستهترین صوفیان آن دوران، فعالیت داشت و دوستی نزدیکی با امیر خسرو دهلوی، شاعر و عارف نامدار دیگر، برقرار کرده بود. این ارتباطات عرفانی و ادبی، تأثیر عمیقی بر شعر و اندیشه او گذاشت.
دیوان امیر حسن، که بخش قابل توجهی از آن به مدح سلطان علاءالدین خلجی، حاکم مقتدر دهلی، اختصاص دارد، گواهی بر جایگاه او در دربار و تواناییاش در سرودن اشعار درباری و عرفانی است. این مجموعه، از منابع مهم در شناخت شعر فارسی در هند و پیوندهای فرهنگی میان سیستان و شبهقاره محسوب میشود.