ویلیام اوخام
(1280 – 1349)
ویلیام اوخام از فیلسوفان سیاسی انگلیسی بوده است که به قرار داد اجتماعی علاقه فراوان داشت. او را می‌توان ار نخستین طرفداران رضایت مردم در دولت‌داری دانست. اوخام در این راستا، به جدایی دین از دولت همچنان باور داشت. او استدلال کرد که دو نهاد دولت و کلیسا باید از هم‌دیگر جدا نقش خود را در حوزههای مربوط بازی کنند.
او مداخلات کلیسا در امور فعالیت های مدنی مردم را مورد انتقاد قرار داده و پاپ‌گرایی میانه مسیحی را مورد انتقاد قرار داد. از نظر اوخام، کلیسا و دولت دو نهادی جداگانه با مسئولیت‌های جداگانه هستند؛ به نظر او وظیفه کلیسا حل مشکلات معنوی و روحانی مردم است، در حالیکه وظیفه دولت تامین امنیت شهروندان در داخل و خارج دولت است.
تقسیم‌بندی اوخام از نهاد کلیسا و دولت به‌صورت زمینی و دنیایی به‌ویژه در حوزه قدرت، پسان‌ها دانشمندان بزرگ دینی مانند جان کالوین و مارتین لوتر را تحت تاثیر قرار داد. هردو مصلح بزرگ مسیحیت بر این مبنا به دنبال اصلاح در آئین مسیح شدند که منجر به روش اصلاحات پروتستانی شد.
اوخام می گفت که همه ملت مسیح عضو دولت و کلیسا به‌صورت همزمان هستند. به تعبیر این دانشمند انگلیسی، عیسی مسیح هردو نهاد را در واقع اداره می‌کند. اما مسئولیت های هردو با تفاوت اندک در حوزههای مستقل مورد تائید است. از تفاوتهای مهم مساله ثروت است. او مانند جان لاک باور داشت که ثروت انسان را از بهشت اخراج کرد. بنابراین، دولت نیز وظیفه دارد که در راستای حفاظت ثروت تلاش کند. اوخام حقوق طبعیی انسان را مورد حمایت قرار دارد، و حاکمیت را تنها در چهار چوب دولت تعریف کرد.
ویلیام اوخام ایده‌های دیگر در حوزه رفاه بشری را انکار می‌کرد و گفت که کمونیسم به انسان بهشت نمی سازد. او انقلاب را در شرائط بسیار جدی قابل قبول می دانست. اوخام همچنان نظریه‌های توماس اکویناس قدیس را در باره تقیسم بندی حقوق الهی، حقوق طبعیی و حقوق مثبت قبول داشت.
برای مطالعه بیشتر:
- مک گراد، ای. ای. اندیشه سیاسی ویلیام اوخام. لندن: انتشارات دانشگاه کمبریج، 1974.
- شیلدون، گارت وارد. دایره المعارف اندیشه سیاسی. نیویارک:فکت ان فایل، 2001.
