محمد امین متین اندخویی در سال ۱۳۱۹ هجری خورشیدی در ولسوالی اندخوی ولایت فاریاب، در خانواده‌ی فرهنگی و ادب‌پرور دیده به جهان گشود. پدرش، مولانا عبدالحی، از شخصیت‌های برجسته‌ی علمی و ادبی منطقه بود و تأثیری عمیق بر مسیر زندگی و علاقه‌مندی او به دانش و ادب داشت. محمد امین از کودکی شیفته یادگیری بود و خواندن و نوشتن را ابتدا نزد پدرش فرا گرفت.
محمد امین آموزش‌های ابتدایی خود را در مکتب اندخوی به پایان رساند و از همان کودکی علاقه ویژه‌ای به ادبیات داشت. او در صنف پنجم، نخستین اشعارش را در جراید محلی به چاپ رسانید و مردم با او و آثارش آشنایی پیدا کردند. این موفقیت باعث شد که استادان و علاقه‌مندان به شعر، او را برای ادامه فعالیت‌های ادبی تشویق کنند. توانایی‌های علمی و ادبی او به سرعت برجسته شد و جایگاه ویژه میان اهل فرهنگ پیدا کرد.
آقای اندخویی در کنار سرودن شعر، به پژوهش در حوزه‌های تاریخ، موسیقی، مردم‌شناسی و هنرهای محلی نیز پرداخت. از جمله آثار منتشرشده او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: کونگول سوزی، مرز خورشید، باغ لاله‌پوش، چشم غزاله.
این مجموعه‌ها بازتاب‌دهنده ذوق ادبی و نگاه عمیق او به زیبایی‌های طبیعت و زندگی هستند. علاوه بر این، مقالات پژوهشی او در زمینه‌های تاریخ، فرهنگ و هنر افغانستان در محافل علمی و ادبی مورد توجه قرار گرفت. متین همچنین نقش مهمی در معرفی مشاهیر اندخوی ایفا کرد و به شناساندن فرهنگ این منطقه به دیگران پرداخت.
محمد امین متین در طول عمر خود موفق به دریافت افتخارات و جوایز متعددی شد، در کنار دریافت مدال‌های علمی و ادبی از ریاست جمهوری و وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان. از تلاش‌های او در راستای گسترش ادبیات و فرهنگ، فرهنگیان نیز ستایش و قدردانی کردند.
در سال‌های پایانی عمر، محمد امین متین به دلیل بیماری‌های قلبی و کلیوی تحت درمان بود. سرانجام، در تاریخ ۱۳ جدی/دی ۱۳۹۸ هجری خورشیدی، در زادگاهش چشم از جهان بست.
روانش شاد و یادش گرامی باد!
