Search
Close this search box.
Iqbal-Lahori

محمد اقبال، در ۱۸ عقرب/آبان سال ۱۲۵۶ هجری خورشیدی، در سیال‌کوت، که اکنون بخشی از ایالت پنجاب پاکستان است، به دنیا آمد. اقبال از نیاکان خود که از قبیلهٔ سپروی برهمنان کشمیر بودند، به اسلام روی آورده و در خانواده‌ای دیندار رشد کرد. او قرآن را در یکی از مساجد سیال‌کوت آموخت و دوران تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در کالج میسیونری اسکاتلند گذراند.

اقبال تحصیلات عالی خود را در رشتهٔ فلسفه آغاز کرد و در سال ۱۲۷۸ هجری خورشیدی با رتبهٔ اول از دانشگاه پنجاب مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کرد. او سپس به دانشگاه کمبریج و دانشگاه مونیخ رفت و مدرک دکتری خود را در رشتهٔ فلسفه بدست آورد.

اقبال در دوران جنگ جهانی اول به جنبش خلیفه که حرکت اسلامی علیه استعمار بریتانیا بود، پیوست و با شخصیت‌های بزرگی چون مولانا محمدعلی و محمدعلی جناح همکاری داشت. در سال 1299 هجری خورشیدی، به مجلس ملی هند پیوست، اما به دلیل نگرانی از اکثریت هندوها، از آنجا کناره‌گیری کرد. اقبال در سال 1305 هجری خورشیدی به شورای قانون‌گذاری پنجاب راه یافت و از پیش‌نویس قانون اساسی محمد علی جناح برای احقاق حقوق مسلمانان حمایت کرد.

اقبال به دلیل دیدگاه‌های ضد کاپیتالیستی‌اش، بر این باور بود که نظام سرمایه‌داری ملت‌ها، به‌ویژه ملت‌های مسلمان را مورد استعمار قرار داده است. او همچنین به فرهنگ و تاریخ کشورهای اسلامی نظیر ایران و افغانستان توجه ویژه‌ای داشت و به همین دلیل برخی او را «ایرانی‌ترین غیرایرانی» نامیده‌اند.

اقبال معتقد بود که روح قرآن با تعلیمات یونانی سازگاری ندارد و بسیاری از مشکلات مسلمانان ناشی از اعتماد به فلسفه‌های یونانی است. او بر این باور بود که کوشش مسلمانان برای فهم قرآن از منظر تعالیم یونانی محکوم به شکست است. اقبال تحت‌تأثیر اندیشه‌های آنری برگسون، به بررسی تطابق تفکر اسلامی و غربی پرداخت و کتابی به نام «حقیقت و حیرت: مطالعهٔ بیدل در پرتو اندیشه‌های برگسون» نوشت.

اقبال به شاعری و تفکر مولانا جلال‌الدین بلخی ارادت داشت و اشعارش به زبان فارسی نشان‌دهندهٔ تأثیر عمیق مولانا بر اوست.

اقبال در سال 1303 هجری خورشیدی دچار بیماری کلیه شد و حکیم «عبدالوهاب انصاری» او را درمان کرد. اما از سال 1313 هجری خورشیدی به بیماری‌های مختلفی دچار شد و سرانجام در ۲ ثور/ اردیبهشت سال ۱۳۱۷ هجری خورشیدی به عمر 61 سالگی در شهر لاهور درگذشت و در کنار «مسجد پادشاهی لاهور» به خاک سپرده شد.

اقبال آثار متعددی از جمله «اسرار خودی»، «رموز بیخودی»، «پیام مشرق»، «بانگ درا»، «جاویدنامه» و «تجدید بنای اندیشه دینی در اسلام» را به نگارش درآورده است. این آثار به زبان‌های فارسی و اردو نوشته و منتشر شده است.

اقبال لاهوری به عنوان شاعر ملی پاکستان شناخته می‌شود و آثارش همچنان در افغانستان، ایران و دیگر کشورهای اسلامی  مورد توجه قرار دارد.

اشتراک گزاری از این طریق:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

فراخوان