محمدجواد خاوری در اول جدی/دی سال ۱۳۴۶ هجری خورشیدی در ولایت بامیان زاده شد. در کودکی همراه با خانواده‌اش به ایران مهاجرت کرد و در شهر مشهد سکونت گزید. او از همان دوران جوانی علاقه‌مند به مطالعات ادبی بود و در کنار تحصیل علوم حوزوی به نوشتن داستان‌های کوتاه روی آورد.
اوایل سال ۱۳۷۰ هجری خورشیدی، خاوری به فرهنگ عامیانه علاقه‌مند شد و به پژوهش در حوزه ادبیات شفاهی پرداخت. تلاش‌های او در این زمینه منجر به گردآوری ارزشمندترین آثار فولکلوریک شد که در معرفی فرهنگ بومی افغانستان نقشی برجسته داشت.
در سال ۱۳۷۵ هجری خورشیدی به عضویت مرکز فرهنگی نویسندگان افغانستان در شهر قم درآمد و یک سال بعد، همراه با چهره‌های برجسته‌ای چون محمدکاظم کاظمی، سیدابوطالب مظفری، علی پیام، حمزه واعظی، سیدنادر احمدی و محمدشریف سعیدی فصلنامه ادبی و فرهنگی «دُرِّ دَری» را راه‌اندازی کرد. او تا پایان انتشار این نشریه از اعضای هیئت تحریریه آن بود.
خاوری در سال ۱۳۸۱ هجری خورشیدی به عنوان مدیرمسوؤل فصلنامه ادبی فرهنگی «خط سوم» انتخاب شد و در این نشریه نیز به فعالیت‌های ادبی و فرهنگی خود ادامه داد. او با تمرکز بر گردآوری، تنظیم و انتشار آثار در زمینه‌ی فرهنگ عامه و ادبیات فولکلور، به یکی از چهره‌های تأثیرگذار در این حوزه بدل شد.
در سال ۱۳۹۰ هجری خورشیدی، خاوری به اروپا مهاجرت کرد و در کشور ناروی اقامت گزید. وی با انتشار کتاب‌های متعدد در زمینه فرهنگ بومی، سهمی بزرگ در بازشناسی هویت فرهنگی و ادبیات شفاهی افغانستان داشته است. آثار او اکنون از منابع معتبر برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب فارسی دری به شمار می‌روند.
از جمله آثار منتشرشده او می‌توان به کتاب‌های؛ پشت کوه قاف، امثال و حِکَم مردم هزاره، گزیده کتاب نیستان «داستان»، دوبیتی‌های عامیانه هزارگی، قصه‌های هزاره‌های افغانستان، گل سرخ دل‌افگار، مرگ مفاجات، شگفتی‌های بامیان، بود و نبود، طلسمات و ویژگی‌های ادبی اشاره کرد.
