سید اسماعیل بلخی در سال 1299هجری خورشیدی در بلخاب از توابع ولایت سرپل متولد شد. او با از دست دادن مادرش همراه با خانواده به مشهد مهاجرت کرد و در آنجا وارد حوزه‌ی علمیه شد. او از کودکی با پرورش در خانواده‌ی روحانی با ادبیات و علوم اسلامی آشنا شد.
به دلیل استعداد بارز در حوزه‌ی علمیه مشهد مورد توجه قرار گرفت. در مدت کوتاه در زمینه‌های علوم شرعی، فقه، حکمت، ادب، عرفان و سیاست دانش فراوان حاصل کرد. وی از تسلط بالایی در زمینه علوم فیزیکی و نظریات جدید برخوردار بود. او همیشه در جمع طلاب مشهد سخن می‌گفت و در همان روزهای ابتدای ورودش به حوزه، از آزادی، استقلال و نبرد با استعمار سخن می‌گفته است. بلخی در طول دوران آموزش به مسائل سیاسی و اجتماعی روز علاقه نشان می‌داد. وی تاریخ ملت‌ها و نهضت‌های اسلامی را مطالعه می‌کرد و از همان سال‌های اول، فعالیت‌های سیاسی داشت. او در تجمع اعتراضی سخنرانان مسجد گوهر شاد انتخاب شد و پس از آن سخنرانی بیشتر شهرت یافت. وی همچنین در قیام خونین ۱۳۱۴ مردم مشهد شرکت داشت.
بلخی به دلیل مخالفت با دولت محمدظاهرشاه و هسته‌گذاری سیاسی علیه دولت آن وقت در سال 1329 هجری خورشیدی روانه زندان شد و در دو نوبت نزدیک به پانزده سال در زندان بسر برد و در این دوره هفتاد و پنج هزار بیت اشعار حماسی، عرفانی، اخلاقی و اعتراضی سرود و بدین گونه این دوره را او به فرصتی مبدل کرد که نام علامه بلخی در کنار دیگر دانش‌های او به عنوان شاعر برازنده نیز مطرح گردد که امروزه وی یکی از چهره‌های درخشان حوزه‌ی ادبیات فارسی و شعر پایداری شناخته می‌شود. از علامه بلخی در کنار دیگر آثار، دیوان اشعارش با نزدیک به پنج‌هزار بیت چندین بار نیز منتشر شده است.
علامه سید اسماعیل بلخی پس از آزادی از زندان و سفر به برخی ولایات، شامگاه روز 23 تیر/سرطان 1347 بصورت مشکوک در بیمارستان علی آباد چشم از جهان بست و به جاودانگاه پیوست.
روانش شاد و یادش انوشه باد!
