شکرستان هند: راجه تودرمل، پشتیبان زبان فارسی در عهد جلال‌الدین اکبر پادشاه

شکرستان هند | بخش سوم

جلال‌الدین اکبر که سومین پادشاه سلسلۀ گورکانیان هند بود و گاهی او را مغول‌اعظم نیز می‌گویند، زبان پارسی را زبان رسمی دربار خود اعلام کرد، چنانچه او را از حامیان سرسخت زبان پارسی در شبه‌قارّۀ هند دانسته‌اند. در عهد وی آثار مهمی از زبان سانسکریت به پارسی ترجمه شد. مهترین این آثار «مهابهارت» در سال 990ق، «رامایان» در سال 999ق و «سنگهاسن ترنیستی» در سال 982 قمری و کتب دیگری چون «اتهربن» و «لیلاوتی» در علم ریاضی و «هرنبس» و «نل‌دمن» از زبان سانسکریت به پارسی برگردانده شد. چیزی که در عهد اکبر پادشاه مهم و برجسته است این است که اکبر پادشاه ساختار آموزشی مشترک هندوان و مسلمانان را بنیانگذاری کرد و در مکتب‌خانه‌ها هندوان و مسلمانان با آزادی فردی و مذهبی به آموزش می‌پرداختند. در این عهد زبان پارسی، زبان دفتری و خانگی بود و شهزادگان اغلب به شعرگویی رو می‌آوردند و مدافع این فرهنگ و زبان بودند. اکبر پادشاه میلانی به تصوف داشت و ازین‌رو با متصوّفین محشور و مأنوس بود. این حسّ تصوف‌دوستی، علاقۀ وی را به زبان پارسی که بیش‌ترینه آثار تصوّفی به این زبان نوشته شده بود، چندین‌چندان ساخت. در عهد جلال‌الدین اکبر امّا، «راجه تودرمل» وزیر دارایی «مالیه»ی اکبر پادشاه به عنوان یکی از پشتیبانان و مدافعین زبان پارسی شناخته می‌شود. راجه‌ی مزبور به سال 990 قمری فرمان داد که در تمام قلمرو پادشاهی زبان پارسی زبان اداری است. این فرمان سبب شد که هندوان به‌زودی و به‌صورت گسترده به آموختن زبان پارسی رو آورند و در مدت کوتاهی پارسی‌دانان بزرگی در سراسر شبه‌قارّۀ هند به‌وجود آیند. این فرمان سبب شد که تا اواخر قرن هژدهم میلادی، هندوان در پارسی‌دانی چیزی از مسلمانان کم نداشته باشند و دوشادوش آنان به کارهای دفتری بپردازند.

اشتراک گزاری از این طریق:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

فراخوان