جمیله اصفهانی به عنوان یک شاعر و بازرگان، از زنان نامدار خراسان است. او در سال ۱۰۲۵ هجری قمری در اصفهان متولد شد و در دوران سلطنت شاه عباس صفوی در شهر خود بود و زندگی می‌کرد. جمیله باتوجه به شغل بازرگانی که داشت از اصفهان به خراسان آمد و در شهرهای بزرگ این دیار اقامت گزیده است. او بعد در دوره‌ای که شاهان بابری هند در آن دیار حکومت داشتند، به هند رفت و از خود تاثیرات فرهنگی و ادبی بسیاری به جا گذاشت.
این بانوی شاعر و بازرگان دو بار ازدواج کرد. همسر نخت او خواجه حبیب‌الله تُرکه بود که در اصفهان در گذشت. پس از مرگ شوهر او به تجارت مشغول شد و مدتی در خراسان و هند بسر برد و دوباره در برگشت به اصفهان با اسماعیل ابن خواجه میرک خان برای بار دوم ازدواج کرد.
جمیله اصفهانی با نام مستعار «فصیحه» شعر می‌سرود و در برخی منابع نیز او را با نام «فصیحه یزدی» می‌شناختند. هرچند که تا به امروز هیچ نسخه‌ای از دیوان یا کتاب مستقل از او به دست ما نرسیده، اما آثار کوتاهی از وی در تذکره‌هایی نظیر «عرفات العاشقین» (تقی‌الدین اوحدی بلیانی)، «خیرات حسان»، «تذکره روز روشن»، «صبح گلشن» و «تذکره سخنوران یزد» ثبت شده است. در این آثار، چند رباعی و بیت مطلع یک غزل از جمیله اصفهانی به چشم می‌خورد که نشان‌دهنده روحیه هنری و شاعرانگی او است.
به عنوان یک زن شاعر و بازرگان در قرن یازدهم هجری، سهمی مهمی در ادبیات زنان به زبان فارسی از خود به جا گذاشته است، اگرچه بخش عمده‌ای از آثار وی همچنان گم شده‌اند، اما حضور او در تاریخ ادبیات فارسی به‌ویژه در دوره صفوی و بابری هند برجسته است.
