پس از عزل ابومنصور محمد، فرزند عبدالله عزیز از مقام وزارت دولت سامانیان، ابوجعفر احمد بن حسین عتبی به این مقام منصوب شد. همزمان مسوولیت سپهسالاری این دولت به ابوالحسن محمد بن ابراهیم بن سیمجور واگذار گردید. دوران وزارت ابوجعفر احمد عتبی طولانی نبود و در نهایت، در سال 348 هجری قمری، عبدالملک بن نوح وی را به دلایل اتهام اسراف در خرجها و بدگوییهای مردم، برکنار کرد. گفته شده است که ابوجعفر عتبی به دستور امیر مظفر به قتل رسید، زیرا وی محرک این اقدام بوده است. گردیزی گزارش میدهد که پس از عزل عتبی، ابومنصور یوسف بن اسحاق به سمت وزارت منصوب شد و عبدالرزاق طوسی جانشین او در مقام سپهسالاری شد. با این حال، قدرت این دو نفر نیز مدت زیادی دوام نیافت، زیرا در همان زمان، ابوعلی بلعمی، فرزند ابوالفضل بلعمی، و الپتکین ائتلافی تشکیل داده و به قدرت رسیدند. این وقایع منجر به انتصاب ابوعلی بلعمی به مقام وزارت در سال 349 هجری قمری شد.
بلعمی که از مهارتها و تدبیر ابوجعفر عتبی آگاه بود، وی را برای همکاری دعوت کرد. در نتیجه، امور مربوط به وزارت تحت نظر بلعمی و با همکاری عتبی انجام شد. یکی از مهمترین رویدادهای دوران وزارت ابوجعفر عتبی، صلح میان سامانیان و دیلمیان بود که به واسطه دوستی او با ابن الحمید، وزیر و رکن الدوله دیلمی، به دست آمد. این مصالحه در سال 361 هجری قمری به اجرا درآمد. این دوران پیچیدگیهای سیاسی فراوانی داشت و نشاندهنده تغییرات سریع در قدرت و ائتلافهای متغیر بین اشراف و سرداران نظامی است. توانایی عتبی در برقراری صلح با دیلمیان نشان از درک او از اهمیت دیپلماسی و مهارتهای مدیریتی در حفظ ثبات و امنیت در دولت سامانی دارد. او در سال 372 هجری قمری به دست گروهی از خدمتکاران خود در مجلسی پس از ۴۱ سال اقتدار به قتل رسید.