جعفر بن یحیا برمکی، متولد سال ۱۴۹ هجری، یکی از وزرای دربار هارون‌الرشید از خاندان برمکیان بود. وی دارای خطی خوش و بیان فصیح بود و در احکام نجوم فهم بلندی داشت. علاوه بر این، می‌گویند در بغداد، او سرآمد مردم «خوش لباس» بوده است. هارون به او توجه و اقبال زیادی داشت و او را به حکومت استان‌های متعدد منصوب کرد که وی آنها را توسط نمایندگان خود اداره می‌کرد. جعفر در مدینه به دنیا آمد و پدرش او را برای تحصیل نزد قاضی ابویوسف، فقیه نامور حنفی، فرستاد. ویژگی‌های اخلاقی او باعث شد که به نزدیک‌ترین شخص به خلیفه و متولی خاتم تبدیل شود و خلیفه وی را به سرپرستی دارالخلافه منصوب کرد. فصاحت و بلاغت جعفر در گفتار و نوشتار به اندازه‌ی سخاوت برادرش فضل معروف بود. جعفر، علاوه بر قدرت سخنوری و توقیعات زیبا که به آن شهرت دارد، در ادب پروری نیز صاحب آوازه‌ای بود.
علاوه بر یحیا، فرزندانش جعفر، فضل و محمد نیز همانند پدرشان در خدمت خلافت هارون‌الرشید قرار گرفتند و در استواری حکومت وی، تلاش بلیغی به عمل آوردند. هر کدام از آنها یک یا چند استان بزرگ آن زمان را اداره می‌کردند و هنگامی که هارون‌الرشید فرزند خود، مأمون را پس از امین به عنوان ولی‌عهد خود انتخاب کرد، جعفر بن یحیا را به عنوان کفیل وی تعیین نمود. بدین ترتیب، برمکیان نقش حساسی در تمام اجزای حکومت هارون‌الرشید ایفا کرده و چندین سال خلافت عباسیان را با درایت و مدیریت خود اداره کردند. هارون خواهر خود، «عباسه»، که گاهی در جلسات وی با جعفر حضور داشت را به عقد صوری وی درآورد تا محرمیت ایجاد کند. ولی هنگامی که عباسه فرزندی به ظاهر از جعفر به دنیا آورد، خشم هارون برانگیخته شد و روایات می‌گویند که دستور قتل جعفر را در سال ۱۸۷ هجری قمری صادر کرد. قتل وی مقارن سقوط برمکیان بود.
