تاجیکان خراسان | جلد یکم

از متن کتاب:

به حکم تاریخ، تاجیکان دارای وزنه‌ی بزرگی در شکل‌دهی تمدن‌های دراز دامن، آیین‌های عبادی و اعتقادی این جغرافیا(آریانا، خراسان، افغانستان و تاجیکستان امروزی و سرزمین‌های ماحول آن) از کاشغر تا قسطنطنیه، پارس و فرارود هستند. به گواهی اسناد تاریخی، تاجیک‌ها از قدیمی‌ترین باشندگان ساکن در میان سه رود بزرگ سند، دجله، سیحون تا ماورای سرچشمه‌های رود اکسوس و دامنه‌های تیان‌شان بوده که هزاران سال بدین‌سو به نام‌های مختلفی چون: دادیک، تات، داهی، ایرانی(آریایی) عجم، خراسانی، آزاده(احرار)، آزادزاده(بنو احرار)، دهگان(دهقان)، تاجیک(تاژیک، تازیک)، پارسی، پارسیوان، سرت، غرچه و دهوار یاد شده اند.

تاجیک‌ها خود را میراث‌دار هویت تاریخی_ فرهنگی، سیاسی و تمدنی نیاکانی چون پیشدادی‌ها، کیانی‌ها، میتانی‌ها، مادها، هخامنشی‌ها، اشکانی‌ها(پارت‌ها)، ساسانی‌ها، کوشانی‌ها، یفتلی‌ها، طاهری‌ها، صفاری‌ها، سامانی‌ها، غزنوی‌ها، غوری‌ها، آل کرت، دیلمی‌ها، گیبارها، بونیرو سوات در آسیای مرکزی تا قفقاز و شمال هند و رود دجله؛ از لحاظ پیوند اتنولوژیکی دنباله‌ی اقوام ساکایی، یوئیجی‌ها و تخاری‌ها می‌دانند..