آفرینش و خلق هر اثر علمی، زمانی کاربردی، مفید و مؤثر شناخته میشود که بهروز بوده، شرایط و اقتضائات زمان و مکان را در نظر داشته باشد. ازاینرو، کتاب (ایجاد دولت ملی در افغانستان…)، حاصل دغدغههای ذهنی و فکری است که از سرنوشت سیاسی و اجتماعی حاکم در کشور الهامگرفته و سالیان سال، نویسنده را برای کاوش و تکاپو فراخوانده است تا دریابد بحران افغانستان چگونه سیر سیّال و دورانی به خود اختیار کرده است؟ ثبات سیاسی و امنیت ملی چطور نتوانسته است پایدار و ثابت بماند؟ شاخصهای قومی و ایدئولوژیک، چگونه توانستهاند بر ارزشها و مشترکات ملی غالب شوند؟ عوامل و متغیرهای داخلی، منطقهای و بینالمللی چگونه بر بحران افغانستان اثر گذاشته و این کشور را در امر دولت – ملتسازی به چالش کشیدند؟ عوامل اصلی و بازیگران تأثیرگذار در این بازی کیها بودهاند و چه استراتژیها و خواستهایی در قبال افغانستان دارند؟ راهکارهای که بتواند بحران سیاسی امنیتی افغانستان را فرجام بخشیده و در نهایت منجر به ایجاد دولت ملی شود کدام است؟ از جمله موضوعاتی الهامبخشی بوده است که منجر به خلق این اثر علمی شده و محور اصلی آن را تشکیل میدهد.
هرچند در باب مسائل سیاسی امنیتی افغانستان، تکنگاریهای ارزشمندی وجود دارد، اما بررسیهای اولیه نشان داده است که ناگفتههای قابلتوجهی در اینخصوص قابلبررسی و تحقیق علمی است؛ زیرا ادبیات موجود در خصوص بحران افغانستان، اغلب متمرکز بوده است به تحولات سیاسی، سیاست داخلی و فرایند سیاستگذاری خارجی؛ درحالیکه پیچیدگی و چندبعدی بودن موضوع، مستلزم بررسی ژرف و عمیق ریشهها و عوامل داخلی منطقهای و بینالمللی و همچنین شناخت چالشها و راهکارهای تأثیرگذار دراینخصوص است.
کتاب حاضر شاید نخستین اثری باشد که توانسته است هم از نظر موضوع و هم از منظر ساحت بحثهای علمی و راهکارهای حلالمسئلهای به این مهم بپردازد و خلاگاهای موجود در این زمینه را پر کند.
درعینحال این اُمید بهدور از انتظار نیست که نوشتار حاضر بتواند برای سیاستپژوهان، نخبگان سیاسی، جامعه دانشگاهی و علاقهمندان به مباحث علوم سیاسی، مفید و مؤثر واقع شده، راهکار مناسبی برای ایجاد دولت ملی در افغانستان باشد.