با پیدایش دولت سامانیان، زبان فارسی جان تازه گرفت و شکوه دیرین فرهنگ خراسانی از نو زنده شد. این دولت با احیای زبان فارسی دری در دیوان‌ها، زمینه را برای شکوفایی دانش، تاریخ‌نگاری و اندیشه‌ورزی فراهم کرد. بخارا، پایتخت سامانیان، به مرکز علم و ادب بدل شد؛ جایی که فضلا و دانش‌مندان بسیاری پرورش یافتند. سامانیان نه‌تنها حافظان میراث فرهنگی بودند، بلکه پشتیبانان بی‌دریغ دانش و دانایی نیز شمرده می‌شدند.
کتاب «سامانیان و احیای تمدن فارسی تاجیکی» که به همت آکادمی علوم تاجیکستان فراهم آمده، بازتابی‌ست از این دوران شکوفا.
در این‌جا بخش نخست شامل؛ «تاریخ و اقتصادیات» و «دولت سامانیان پدیدهٔ بی‌نظیر تاریخ» به خوانش گرفته شده است.
