استاد قاسم، هنرمند بزرگ موسیقی معاصر افغانستان، در سال ۱۲۶۲ هجری خورشیدی در کابل زاده شد. پدرش، استاد ستارجو، از موسیقی‌دانان نامدار و نوازنده‌ی ساز مِدم (ستار) در دربار امیر عبدالرحمن خان بود.
قاسم نخستین آموزش‌های خود را در مسجد با فراگیری قرائت قرآن کریم و آشنایی با آثار ادبی چون گلستان و بوستان سعدی، دیوان حافظ و پنج‌گنج آغاز کرد. هم‌زمان نواختن ساز ستار را نزد پدر آموخت و سپس نزد استاد قربان‌علی به یادگیری رباب و آوازخوانی پرداخت.
از ده‌سالگی همراه پدر به دربار امیر عبدالرحمن راه یافت و به‌تدریج با فضای دربار و مجالس موسیقی آشنا شد. روایت است که روزی امیر عبدالرحمن در جمع هنرمندان بیتی از حافظ را خواند:
«غلام نرگس مست تو تاج‌دارانند / خراب باده لعل تو هوشیارانند»
سپس پرسید: «کسی هست این شعر را در قالب آهنگ بخواند؟» در حالی که آوازخوانان دربار به دلایلی سکوت کردند، قاسم جوان برخاست و با اجازه شاه، این غزل را فردی و با لحنی دلنشین اجرا کرد. اجرای او چنان مورد پسند امیر واقع شد که فرمان داد برای این هنرمند جوان حقوق ماهانه مقرر کنند.
استاد قاسم برای تکمیل دانش موسیقی، نزد استاد پیارا خان ـ موسیقی‌دان برجسته هندی ـ آموزش دید و با موسیقی کلاسیک هند آشنا شد. او با پیوند دادن آموزه‌های هندی به مبانی و ویژگی‌های موسیقی افغانستان، سبکی مستقل و اصیل آفرید که بعدها شالوده‌ی موسیقی علمی کشور گردید. بیشتر آثارش بر پایه‌ی اشعار میرزا عبدالقادر بیدل و شاعران کلاسیک بود و در کنار آن به بازخوانی آهنگ‌های قدیمی و فولکلور نیز پرداخت؛ کاری که هویتی تازه به موسیقی افغانستان بخشید.
در زمان سلطنت شاه امان‌الله، برای معرفی موسیقی افغانستان به جهان و جدا ساختن آن از موسیقی هندی، استاد قاسم همراه با چند آوازخوان و نوازنده به کمپنی «ماستر وایس» در هند برتانوی فرستاده شد. او در جریان این سفرها نزدیک به ۱۰۷ آهنگ ضبط کرد که بیشترشان بر اشعار بیدل استوار بودند. همچنین در جریان این سفر با استادان بزرگ موسیقی هند چون استاد بسم‌الله خان، استاد وزیر خان، استاد اسد علی خان، استاد برا غلام‌علی خان، استاد فیاض خان و دیگران دیدار و ارتباط برقرار کرد.
استاد قاسم در دوره‌های سلطنت امیر حبیب‌الله کلکانی، محمد نادر و محمد ظاهر نیز در دربار جایگاهی والا داشت و همواره مورد توجه مردم و شاعران برجسته قرار می‌گرفت. ملک‌الشعرا قاری عبدالله، ملک‌الشعرا صوفی عبدالحق بیتاب، مولانا خال‌محمد خسته و صوفی عشقری در وصف هنر او شعر سروده‌اند.
در بیش از پنجاه سال فعالیت هنری، شاگردان بسیاری پرورش داد و برای آوازخوانان کشور ترانه‌های فراوان ساخت. از شاگردان برجسته‌اش می‌توان استاد رحیم‌بخش، استاد شیدا، استاد برشنا، استاد میرزا نظر، استاد محمد عمر، استاد شاه‌ولی ترانه‌ساز و فرزندانش استاد یعقوب قاسمی، استاد آصف قاسمی، استاد یوسف قاسمی و نواسه دختری اش استاد موسی قاسمی را نام برد که هر یک سهمی مهم در گسترش موسیقی افغانستان داشتند. از میان نوادگان او، استاد وحید قاسمی از چهره‌های برجسته هنر معاصر کشور است که راه استاد را ادامه داده و آثار ماندگاری برای موسیقی اصیل سرزمین ما خلق کرده است.
استاد قاسم در ۲۲ سنبله/شهریور ۱۳۳۵ هجری خورشیدی در کابل چشم از جهان فروبست و در مقبره‌ی شهدای صالحین به خاک سپرده شد. وزارت اطلاعات و فرهنگ وقت، تندیسی از او با لقب «پدر موسیقی افغانستان» ساخت و در تالار رادیو کابل نصب کرد، اما این تندیس بعدها به دست طالبان ویران شد.
نام استاد قاسم، به‌عنوان موسیقی‌دان صاحب سبک و بنیان‌گذار موسیقی معاصر افغانستان، همواره در تاریخ فرهنگ این سرزمین جاودان خواهد ماند.
روانش شاد و یادش انوشه باد!
