شمیم فروتن در ۵ میزان/مهر سال ۱۳۷۳ هجری خورشیدی در کابل متولد شد. آموزش‌های ابتدایی و متوسطه را در لیسه ام‌البنین کابل به پایان رساند و سپس وارد دانشگاه تعلیم و تربیه کابل شد و در رشته زبان و ادبیات فارسی تا مقطع کارشناسی تحصیل کرد.
از دوران دانشجویی، فروتن به‌طور جدی به شعر و ادبیات علاقه‌مند شد و به‌ویژه در قالب غزل فعالیت نمود. فعالیت‌های ادبی او با سرایش شعر و شرکت در محافل ادبی آغاز شد و در سال ۱۳۹۸ هجری خورشیدی از سوی اتحادیه نویسندگان افغانستان، مقام دوم در بخش شعر را کسب کرد. همچنین در سال ۱۴۰۱ هجری خورشیدی در ایتالیا، در جریان برنامه اعطای سیزدهمین جایزه ادبی گروتاماره، توسط انجمن Pelasgo 968 برگزیده شد و جایزه ادبی پلاسکو را دریافت کرد. تازه‌ترین اثر او مجموعه شعری «معلّق در میان مرگ و آزادی» است که در سال ۱۴۰۳ هجری خورشیدی توسط نشر امیری در ایران منتشر شد. این مجموعه شامل ۹۶ غزل است و بازتاب‌دهنده تجربه‌های زیسته، دغدغه‌های اجتماعی و عاطفی شاعر به‌شمار می‌رود.
علاقه و دغدغه‌های اجتماعی فروتن، او را به روزنامه‌نگاری نیز کشاند. از سال ۱۳۹۸ هجری خورشیدی، به‌طور رسمی در حوزه روزنامه‌نگاری فعالیت کرد و به‌عنوان گزارشگر در روزنامه‌های خصوصی کابل، از جمله هشت صبح، صبح کابل، راه مدنیت، هفته‌نامه نیم‌رخ و سایت کابل ناته، نوشت. نوشته‌های او عمدتاً به موضوعات زنان، کودکان، حقوق بشر و فرهنگ اختصاص داشت. آثار او همچنین در رسانه‌های بین‌المللی از جمله روزنامه ایتالیایی Basilicata24.it Capocronaca و ماهنامه LUOGCOM منتشر شده است.
پس از فروپاشی کابل در ۲۴ اسد سال ۱۴۰۰ هجری خورشیدی، فروتن افغانستان را ترک کرد و به ایتالیا مهاجرت نمود. او هم‌اکنون در این کشور اقامت دارد و به فعالیت‌های ادبی و فرهنگی خود ادامه می‌دهد.
