دایتریخ بونهوفر
(۱۹۴۵-۱۹۰۶)
دیترش بونهوفر، دین‌شناس، فیلسوف سیاسی و فعال ضد نازی آلمانی، از جمله چهره‌هایی بود که مانند ژان کالوین، میان دین و سیاست پیوندی عمیق برقرار کرد. او معتقد بود که کلیسا، با حفظ ارزش‌های مسیحیت، دولت را موظف می‌سازد تا نسبت به این ارزش‌ها در جامعه حساس باشد. از همین منظر، بونهوفر به‌طور علنی با رژیم نازی مخالفت کرد—مقاومتی که در نهایت منجر به دستگیری و اعدام او در سال ۱۹۴۵ شد (نه ۱۹۵۵).
بونهوفر در کلیسای اعتراف آلمان، به‌عنوان یکی از رهبران برجسته شناخته می‌شد و در برابر تلاش‌های آدولف هیتلر برای تحمیل «مسیحیت آریایی» بر کلیسا، ایستادگی کرد. او این سیاست را مغایر با آموزه‌های سنتی مسیحیت و بخشی از ایدئولوژی نازی می‌دانست که نمی‌توانست آن را بپذیرد. بونهوفر معتقد بود که کلیسا وظیفه دارد سیاست‌های ناعادلانه و ضد اخلاقی رژیم را «گناه» بنامد و در برابر آن سکوت نکند. به باور او، اگر کلیسا رسالت دینی خود را انجام ندهد، گویی «خون منافقان را نوشیده است».
در کتاب اخلاق، بونهوفر تأکید می‌کند که کلیسا و دولت، هر دو نهادهایی هستند که تحت حاکمیت مسیح اداره می‌شوند، هرچند وظایف متفاوتی دارند. وظیفه دولت، شناسایی جرم، مجازات آن و تشویق به فضیلت است—که از طریق نظام حقوقی و آموزش عمومی تحقق می‌یابد. اما بونهوفر معتقد بود که دولت، برای انجام این وظیفه، نخست باید اخلاق را بشناسد؛ و برای شناخت اخلاق، آشنایی با دین ضروری است. در این زمینه، کلیسا می‌تواند نقش مشورتی مؤثری ایفا کند.
بونهوفر در تبیین نقش کلیسا، به دیدگاه آگوستین قدیس استناد می‌کند که کلیسا را مشاوری خردمند برای پادشاه می‌دانست. از این منظر، کلیسا باید در امور اخلاقی و معنوی، راهنمای دولت باشد، در حالی که دولت نیز باید استقلال کلیسا را محترم بشمارد. هرگونه مداخله دولت در امور دینی، عبور از مشروعیت حقیقی و نقض آموزه‌های مسیحی تلقی می‌شود.
برای مطالعه بیشتر:
- بیتجی، ای. دایتریخ بونهوفر. نیوبارک: هارپر و راو، ۱۹۷۰.
- دی گروچی، جان، دبلیو. مطالعه کمبریج از دایتریخ بونهوفر. کمبریج: انتشارات دانشگاه کمبریج، ۱۹۹۹.
- گرین، کلیفورد، جی. بونهوفر: کلام جامعیت. گران رپید: نشرات ایدمان دبلیو ام بی، ۱۹۹۹.
