محمدحسن تولقین، در ۱۰ عقرب/آبان سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی در شهر میمنه، مرکز استان فاریاب، چشم به جهان گشود. دورهٔ آموزش را در لیسه امیرعلیشیر نوایی شهر میمنه به پایان رساند و در سال ۱۳۸۸ هجری خورشیدی از بخش اوزبیکی دانشکده تعلیم و تربیه دانشگاه فاریاب مدرک کارشناسی بدست آورد.
علاقهمندی تولقین به نوشتن، مطالعه و فعالیتهای فرهنگی و رسانهای از دوران کودکی در او نمایان بود. او در زمان دانشجویی با رادیو و تلویزیون ملی فاریاب همکاری داشت و نخستین تجربههای رسانهای خود را در همان دوره کسب کرد.
تولقین از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۸ هجری خورشیدی در تلویزیون آریانا و آریانا نیوز بهعنوان خبرنگار، تهیهکننده و مجری بهگونه پیوسته فعالیت کرد و همزمان بهصورت نیمهوقت با وبسایت «سلام وطندار» همکاری داشت. پس از آن، در دفتر سخنگوی ریاستجمهوری افغانستان بهعنوان خبرنگار و کارمند بخش رسانهها ایفای وظیفه نمود و آثار و نوشتههایش در شماری از رسانههای معتبر کشور به نشر رسید.
تولقین علاوه بر فعالیتهای رسانهای، در عرصه فرهنگی و ادبیات اوزبیکی نیز چهرهای شناختهشده است. او بهعنوان سردبیر ماهنامه فرهنگی «کینگشنی» نقش مؤثری در ترویج زبان و فرهنگ اوزبیکی داشته و از برگزارکنندگان برنامههای فرهنگی متعدد در کابل بوده است. در زمینه ترجمه و پاسداری از میراث ادبیات اوزبیکی، چندین اثر برجسته را از الفبای کریل به فارسی برگردانده و منتشر ساخته است که از آن جمله میتوان به رمانهای «اوتگن کونلر» نوشته عبدالله قادری، «کیچه و کندوز» اثر عبدالحمید سلیمان چولپان، «اوگی آناه» نوشته احمد لطفی قازانچی و کتاب «امیرعلیشیر نوایی» اثر یوسف چیتنداغ اشاره کرد.
وی همچنین در راستای گسترش فرهنگ مطالعه در میان کودکان اوزبیکتبار، دهها عنوان کتاب کودک را از زبان فارسی به زبان اوزبیکی ترجمه کرده است که در میان کودکان و مراکز آموزشی توزیع گردیدهاند. از جمله این آثار میتوان به «خرسها»، «من و نهال»، «جایهای تاریخی افغانستان»، «من کمک میکنم»، «مریم و ستاره»، «آفتاب در منظومه شمسی»، «حق حیات»، «بوریس، خرس خسته»، «حق زندگی»، «بزغاله کوچک»، «روباه حیلهگر»، «دوستی روباه و لکلک»، «روز چهارم»، «افسانه گیلگمیش»، «باغ مهربانی»، «کاکا مراد قصه میگوید» و «سارا در جستجوی گنج» اشاره کرد.
تولقین از اعضای بنیانگذار گروه فرهنگی «گهواره» است و با «مرکز معلومات افغانستان» در دانشگاه کابل نیز همکاری داشته است. در چارچوب این همکاری، وی دهها عنوان کتاب علمی و فرهنگی را به زبان اوزبیکی ترجمه و منتشر کرده است.






