سر توماس مور
(1535 -1478)
سیاست مدار، اسقف و فیلسوف سیاسی انگلیسی که با کتاب “یوتوپیا”1 و تداوم جامعه ایدهآل افلاطونی، معروف شد. او از نمایندگان برجسته رنسانس اروپایی در دور میانه است. مور در دانشگاه آکسفورد درس خواند. خانه او محل رفت و آمد دانشمندان زیاد در روزگار او از جمله اراسموس، کولت و گرایون بود.
توماس مور چون یک انسان مذهبی بود و با تمایلات عمیقی مسیحی در باب مسایل دنیایی مینوشت. او طلاق پادشاه را که میخواست از همسر خود جدا شود و این امر براساس رای اسقف اعظم صورتگیرد، را تصدیق نکرد. براساس عدم فرمانبرداری از امر شاه به جرم خیانت اعدام شد. او را “شهید کلیسا”2 خوانده اند.
مقاومت مور برای حراست از قدرت مدنی و مخالفت در زمینه مذهبی او را مانند دایتریخ بونهوفر از چهرههای شهره در گفتمان دولت و کلیسا ساخت. در این راستا، فلسفه مور با نوشتن کتاب یوتوپیا که به تعبیر دانشمندان سیاسی بهتر است “ناکجا آباد”3 نامید، مطرح شد. یوتوپیا تفسیر یک جامعه و یا حکومت آرمانی بود. مثل همه نوشتههای یوتوپیایی، او از زمان خودش شکوه و شکایت سر داد و بی عدالتیهای زمان خود را شمرده با پیشنهادایدهآل، نسخه برای آینده مطلوب تجویز کرد.
نسخه مطلوب مور جامعه مسیحی با اختلاط سلسله مراتب قدرت (در دولت و خانواده) و کمونیسم رادیکال (در اقتصاد) بود که در آن یکجایی اخلاق محافظه کارانه و برابری سوسیالیستی دیده میشد که با کلیسای کاتولیک همخوانی داشت.
در ناکجا آباد توماس مور یک گروه سیاسی و مذهبی در راس نظام قرار دارد که زندگی انسان را برای خوبی، شکل می دهد. عقلانیت و اندیشهگرایی در دیدگاه مور مناسب میبیاست متوازن با انجیل مقدس باشد. با این وصف، روحانیت در نگاه او همیشه در درجه بالاتر قرار داده شده است.
او از فقر گسترده در انگلیس شکایت داشت که به عقیده او در اثر ظهور سرمایه داری و نابودی فئودالیزم بوجود آمده بود. نسخه او تغییرساز شد. توماس مور را یکی از بزرگ ترین دانشمندان و متفکر علمی و اسقف اعظم و مرد رنسانس میدانند که زندگی و ایدهآلهای او تاریخ را تغییر داد.
برای مطالعه بیشتر:
- فاکس، ای. توماس مور: تاریخ و مشیت الهی. نیو هاون: انتشارات دانشگاه یل، 1982.
- گای، ای. کارکرد های اجتماعی سر توماس مور. نیو هاون، انتشارات دانشگاه یل، 1980.
- شیلدون، گارت وارد. دایره المعارف اندیشه سیاسی. نیویارک:فکت ان فایل، 2001.
1. Utopia
2. The Martyred of the Church
3. No Where