توماس پاین
(1737-1809)
توماس پاین فیسوف سیاسی و انقلابی امریکایی-برتانیایی که در حمایت رادیکالی از جمهوری‌خواهی معروف است. اما با کتاب “حقوق انسان و عصر خرد”1بیشتر به شهرت رسید و نظریه‌های او عالم‌گیر شده است. او در یک خانواده کارگر در انگلیس تولد شد و در مکتب “اخلاقی فرقه کویکر”2 رشد یافت. پاین پس از شکست برای دفاع طبقه کارگر و از دست‌دادن زن و شغل، به ایالات متحده امریکا رفت و آنجا باقی عمر را سپری کرد.
در امریکا، توماس پاین در ارتش جرج واشنگتن وارد شد و برای مبارزه با استعمار انگلیس بخاطر آزادی امریکا مبارزه کرد. او قانون اساسی لیبرال برای ایالت پنسلوانیا را نیز نوشته است. پاین پس از پیروزی انقلاب امریکا به اروپا سفر کرد تا به انقلاب فرانسه (1789) کمک کند. در این دور جمهوری فرانسه را حمایت کرد اما در زمان ” عصر وحشت “3 توسط ژاکوبین‌ها زندانی شد و پیش از اعدام فرار کرد.
توماس پاین در فرانسه کتاب “حقوق انسان”4 را نوشت که در واکنش به انتقاد محافظه‌کارانه آموند برک از انقلاب فرانسه بود. او بر نظریه‌های برک تاخت و آن را بی‌اساس خواند. پاین همچنان در این زمان کتاب “عصر خرد”5را نوشت که در آن مخالفت خود با مذهبی تاسیسی را نشان داد. ( ایده ای که توماس جفرسون و بنیامین فرانکلن داشت). انتقادهای شدید او از نظام سلطنتی و اشرافی ( که تا امروز در امریکا و انگلیس محترم است) او را مشهور به یک دموکرات رادیکال کرد. از طبقات میانه و فقرا حمایت می‌کرد و به فکر منافع آنان در حکومت بود.
اساس فلسفه سیاسی پاین در واقع قرارداد اجتماعی و حقوق طبیعی جان لاک بود: اینکه انسان حق زندگی، آزادی و ثروت دارند و حکومت‌ها بر اساس رضایت عامه تشکیل شده اند تا از آنان نگهداری کند و در صورت عبور از یکی از حقوق طبعیی باید ملغی اعلان شود. از همین زاویه مدرن و لیبرال میانه، سیاست شاه، وراثت نجبا، کلیسای رسمی دولت، طبقات اجتماعی معین و نا برابری های انسان ها مورد تنفر واقع شده بود.
توماس پاین بعدها ایده‌های سیاسی خود را در کتاب “عدالت مساوات‌طلبانه”6 در قالب سوسیالیسم بیان کرد. او از دولت رفاع حمایت مرد زیرا آموزش عامه، کمک به فقرا و دیگر خدمات اجتماعی در آن به مشاهده می رسید. اگرچه که بسیاری از این مسائل در غرب امروز عادی به نظر می رسند اما در سده 18 میلادی بسیار رادیکال بود.
در عرصه اقتصادی طرفدار آن بود تا مقدار پول به هر شهروند که به سن 21 سالگی می‌رسد، کمک شود تا جوانان زندگی خود را نظم بخشند. به همین ترتیب حقوق بازنشستگی به آدمهای مسن که سن شان به 50 رسیده است. او “بازار آزاد” آدم اسمیت را می‌پذیرفت و نظریه تجارت سرمایه‌داری را دوست داشته، آن را دلیل برای پیشرفت می‌دانست.
برای مطالعه بیشتر
- فونر، ای. توماس پاین و امریکای انقلابی. آکسفورد: آنتشارات دانشگاه آکسفورد، 1976.
- ویلیامسون، ای. توماس پاین: زندگی، آثار و زمان او. نیویارک: انتشارات مارتین قدیس، 1973.
- شیلدون، گارت وارد. دایره المعارف اندیشه سیاسی. نیویارک:فکت ان فایل، 2001.
1.Rights of Man and the Age of Reason
2. Quaker Faith
3. Age of terror
4. Rights of Man
5. Age of Reason
6. Agrarian Justice
