رابرت میخلز
(۱۹۳۶-۱۸۷۶)
رابرت میخلز جامعه‌شناس سیاسی ایتالیایی در خانواده‌ای ثروتمند آلمانی متولد شد و در جوانی به سوسیالیسم پیوست. او برای پیشبرد اهداف خود به ایتالیا سفر کرد و در آنجا ساکن شد. تلاش‌های او در پژوهش‌های اقتصادی و جامعه‌شناختی موجب شد تا به‌عنوان یک جامعه‌شناس سیاسی شناخته شود. این دانشمند ایتالیایی به‌خاطر مطرح کردن “قانون آهنین الیگارشی” و حمایت سرسخت از اتوریته‌گرایی شهرت یافته است. گفته می‌شود نظریه‌های سیاسی او به تقویت علمی بنیان‌های فاشیسم کمک کرده‌اند.
یکی از کارهای برجسته او در سیاست، بیان این دیدگاه بود که نظام‌های سیاسی به‌طور خودکار به سوی الیگارشی تمایل دارند. او توضیح می‌داد که حتی دموکراسی‌های نوین در دولت-ملت‌های مدرن نیز محکوم به تصمیم‌گیری‌های الیگارشیک هستند، که در رأس آن تعداد محدودی افراد تصمیم‌گیری می‌کنند.
مخلز باور داشت که همان‌طور که سازمان‌های دموکراتیک به سمت الیگارشی پیش می‌روند، سازمان‌های لیبرال و رادیکال محافظه‌کار می‌شوند، و حتی نظام‌های مارکسیستی به بوروکراسی گرایش پیدا کرده و در نهایت همگی به الیگارشی ختم می‌شوند.
کارهای او شبیه نظریات دانشمندان ایتالیایی دیگری مانند گائتانو موسکا و ویلفردو پارتو بود، که دیدگاه حکومت نخبه‌گرایانه (حکومت اقلیت بر اکثریت) را بررسی می‌کردند. میشل این نظریه را با دیدگاه الیگارشی هم‌سو می‌دانست.
برخلاف معاصرانش که خیزش فاشیسم را برای جامعه مضر می‌دانستند، او از ظهور موسولینی حمایت کرد تا حکومت ضعیف ایتالیا را تقویت کند و به تقویت ایدئولوژی فاشیسم از طریق نوشته‌هایش کمک کرد. نظریات و آثار او تأثیرات عمیقی در توسعه فکری فاشیسم برجای گذاشتند.
برای مطالعه بیشتر
- میتزمان، ای. جامعه شناسی و غربت: جامعه شناسان آلمان سلطنتی. نیویارک: کنوف، ۱۹۷۳.
- شیلدون، گارت وارد. دایره المعارف اندیشه سیاسی. نیویارک:فکت ان فایل، ۲۰۰۱.
