ماکس وبر
(۱۸۴۶-۱۸۲۰)
جامعه‌شناس، نویسنده سیاسی و مورخ برجسته آلمانی که در مطالعات بوروکراسی نوین شهرت یافته و درباره سیاست، اقتصاد و دین و روابط میان آن‌ها تحقیقات گسترده‌ای انجام داده است. در کتاب “اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری”، وبر به بررسی ماهیت کاری کالوینی پرداخته و آن را عاملی مناسب برای تشویق صنعت دانسته است.
تلاش‌های بی‌وقفه اخلاق پروتستانی، انسان را به تسلیم در برابر خداوند ترغیب می‌کند و در عین حال، فرهنگ کار کردن را به او می‌آموزد. ساده‌زیستی پروتستانی به رشد اقتصادی در سوئیس و انگلستان منجر شده است. به باور وبر، همین ویژگی‌های پروتستانی در همراهی با عقل علمی، تقویت تمدن بشری را به دنبال داشته است.
وبر معتقد است که رهبری سیاسی طی یک روند انتقال تاریخی تدریجی، از دوره سنتی میانه، که بر خانواده و اطاعت از حکومت استوار بود، به نظام امروزی تغییر یافته است و در آینده نیز بهبود خواهد یافت. نظام‌های رهبرمحور، که بر اساس فرهمندی سیاسی و فرمان‌برداری از شخصیت‌های خاص اداره می‌شدند، جای خود را به نظام‌های نهاد‌محور و قانون‌محور داده‌اند، که در آن‌ها فرآیندهای کاری استاندارد و عاری از سلیقه شخصی هستند.
این تغییرات اساس دولت‌های بوروکراتیک معاصر را بنا نهاده‌اند، جایی که رهبران به‌صورت رسمی آموزش دیده و متخصص شده‌اند. با این حال، وبر بوروکراسی فردی را تأیید نکرده و آن را مضر دانسته است. وبر همچنین به نقد جامعه‌شناسی ماتریالیستی مارکس پرداخت و جایگزینی ارائه داد که در آن روابط میان فرهنگ، سیاست و دین به‌دقت مورد بررسی قرار گرفت.
برای مطالعه بیشتر
- بیتام، دی. ماکس وبر و نظریه نو سیاسی. لندن: جرج آلن و انوین، ۱۹۸۵.
- روت، جی و شلشتر، دبلیو. دیدگاه تاریخ ماکس وبر. بارکلی: انتشارات دانشگاه کلفرنیا، ۱۹۷۹.
- شیلدون، گارت وارد. دایره المعارف اندیشه سیاسی. نیویارک:فکت ان فایل، ۲۰۰۱.
