ابوعبدالله محمد بن عمر بن حسین بن حسن تیمی‌بکری طبرستانی رازی، فقیه، متکلم، فیلسوف، مفسر، حکیم، پزشک، شاعر و منجم مسلمان در سال ۵۴۴ هجری قمری در ری از خانواده‌ای اهل طبرستان متولد شد.
وی به لقب‌های «ابن الخطیب» و «فخرالدین» مشهور است و همچنین به «امام رازی» یا «امام فخر رازی» نیز شهرت دارد. فخر رازی به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان عصر خود، در علوم مختلفی همچون فقه، کلام، فلسفه، طب، تفسیر و ریاضیات صاحب‌نظر بود و آثارش در دوران حیاتش بسیار مورد توجه قرار گرفت.
او در ابتدا علوم دینی، قرآن، حدیث و فقه را از پدرش آموخت. سپس به شهرهای مختلف اسلامی سفر کرد و در مراکز علمی برجسته‌ای مانند بغداد، مراغه و نیشابور به تحصیل و تدریس پرداخت. در این سفرها، فخر رازی با اساتید بزرگی مانند کمال‌الدین سامانی و مجدالدین جیلی هم‌درس شد و از آنها بهره برد.
فخر رازی آثار فراوانی در زمینه‌های مختلف علمی تألیف کرد که برخی از آنها هنوز هم مورد مطالعه و تحقیق قرار دارند. او در فلسفه و کلام نقدهای نوآورانه‌ای به فلسفه ابن‌سینا وارد کرد و تمایز ماهیت و وجود را به طور برجسته مطرح ساخت. از جمله آثار برجسته وی می‌توان به «مفاتیح الغیب» (تفسیر کبیر)، «مجموعه رسائل»، «شرح اشارات»، «شرح عیون الحکمه» و «اساس‌الاعتقاد» اشاره کرد.
فخر رازی برای گسترش علم خود به بسیاری از شهرهای اسلامی سفر کرد. از جمله سفرهای مهم او می‌توان به سفر به خوارزم، سمرقند، بخارا و فرارود اشاره کرد. در این سفرها، او با بسیاری از اندیشمندان و فقیهان بزرگ زمان خود به مباحثه و مناظره پرداخت. فخر رازی به دلیل توانایی‌های علمی و قدرت استدلال خود، در مناظرات علمی پیروز می‌شد.
فخر رازی فرد چیره‌دست در مناظره و سخنرانی بود و در دربار شاهان و حکام از احترام زیادی برخوردار بود. علاوه بر توانمندی‌های علمی، فخر رازی در امور اجتماعی نیز فعال بود و بسیاری از حکام و امیران به مشورت‌های او توجه می‌کردند.
فخر رازی در دوران حکومت سلجوقیان زندگی می‌کرد، دورانی که جهان اسلام شاهد شکوفایی علمی و فرهنگی بود اما در عین حال بحران‌های سیاسی و مذهبی نیز وجود داشت. او در عصری پرآشوب از نظر سیاسی و دینی زندگی می‌کرد که موجب شد بسیاری از مناظرات و بحث‌های علمی به طور مستقیم با مشکلات دینی و سیاسی زمانه‌اش مرتبط باشد.
فخر رازی در سال ۶۰۶ هجری قمری در هرات درگذشت. برخی از منابع تاریخی معتقدند که مرگ وی به‌طور طبیعی نبوده و احتمال دارد که توسط برخی از مخالفان مسموم شده باشد. در هر صورت، فخر رازی به عنوان یکی از بزرگترین اندیشمندان تاریخ اسلام باقی شناخته می‌شود و آثار او همچنان در دنیای علمی تأثیرگذار است.
