محمد قسیم اخگر، در سال ۱۳۲۹ هجری خورشیدی در منطقه وزیرآباد کابل متولد شد. آموزشهای ابتدایی و متوسطه را در کابل آغاز کرد و در سال ۱۳۳۶ هجری خورشیدی وارد مکتب مسعود سعد شد. وی سپس به لیسه نجات منتقل شد، اما به دلیل فعالیتهای سیاسی و شرکت در اعتراضات، پیش از اتمام صنف یازدهم از مکتب اخراج شد. فعالیتهای او در عرصه سیاست و فرهنگ در دهه ۱۳۴۰ هجری خورشیدی به اوج رسید و او در حلقههای فرهنگی و سیاسی مختلف کابل، از جمله حلقههای وزیرآباد، کارته سخی و چنداول، نقش برجستهای ایفا کرد.
اخگر یکی از چهرههای شناختهشده در سازمان نصر افغانستان بود و نقش فعالی در اعتراضات سوم حوت سال ۱۳۵۸ هجری خورشیدی ایفا کرد. اما به دلیل اختلافات درونی، در اوایل دهه ۱۳۶۰ هجری خورشیدی از این سازمان اخراج شد و سپس فعالیتهای مستقل خود را آغاز کرد.
در پی فشارهای حکومت و اشغال شوروی، اخگر در سال ۱۳۵۹ هجری خورشیدی به ایران مهاجرت کرد و مدتی در دفتر مشهد سازمان نصر فعالیت داشت. پس از خروج از این سازمان، او به پاکستان رفت و گروه توحیدی قیام مستضعفین را تأسیس کرد. این گروه با انتشار نشریه «فجر آزادی» و ترویج فعالیتهای فرهنگی و آموزشی، نقش مهمی در آگاهیبخشی مهاجرین افغانستان در پاکستان ایفا کرد.
اخگر آثار متعددی در زمینههای مختلف از خود به یادگار گذاشت، از جمله: موقعیت زن در نگرش توحیدی، رسالهای در مورد متدولوژی شناخت قرآن کریم، مبانی ادیان و حقوق بشر، روش تحلیل سیاسی، تندیس خشم (زندگینامه عبدالخالق هزاره)، مقدمهای بر تحولات سیاسی دو سده اخیر افغانستان و ستارههای بیدنباله (تاریخچه جنبش روشنفکری افغانستان)…
بسیاری از آثار او به گفته خودش، در جریان جنگ و مهاجرت از بین رفت. با این حال، تأثیرات فکری او در محافل روشنفکری افغانستان همچنان برجای مانده است.
وی یکی از چهرههای برجستهای بود که با نگاه انتقادی و اندیشهورزانهاش، مسیر فکری روشنفکران افغانستان را متحول کرد. او یکی از چهرههای تأثیرگذار در عرصه ادبیات و فعالیتهای اجتماعی بود که بخش زیادی از زندگی خود را صرف مبارزه، نویسندگی و دفاع از حقوق بشر نمود. نقش او در بنیانگذاری و رشد روزنامهی هشت صبح بسیار برجسته و درخور تامل است.
محمد قسیم اخگر پس از یک دوره بیماری طولانی، در ۸ دلو/بهمن سال ۱۳۹۲ هجری خورشیدی در کابل بر اثر سکته قلبی چشم از جهان بست. روانش شاد و یادش گرامی باد!