یحیا برمکی یا یحیا بن خالد در سال 115 هجری خورشیدی در خانواده‌ی برمکیان بدنیا آمد. آموزش را نزدعلمای وقت فرا گرفت و به عنوان عالم و دولت‌مرد آگاه وارد دستگاه خلافت عباسی شد و از نفوذ فوق‌العاده‌ای برخوردار گردید. یحیا در سال 153 هجری خورشیدی به حکومت آذربایجان و سپس ارمنستان گماشته شد و پس از آن مهدی (خلیفه) پدر هارون‌الرشید، پسرش هارون را مدت پنج سال نزد او به فراگیری آموزش گذاشت. یحیا به همراه پدرش خالد برمکی در جنگ سمالو حضور داشت و فرماندهی سپاه را به همراه پدرش و علی‌رغم حضور هارون‌الرشید به عهده داشت. این جنگ منجر به پیروزی مسلمانان شد. زمانیکه هارون حکومت آذربایجان را داشت یحیا رئیس دیوان رسالت وی بود. یحیا در سال 786 میلادی توسط هارون‌الرشید به عنوان وزیر اعظم انتخاب گردید و خدمات فراوانی در این دوره انجام داد.
یحیا یکی از شخصیت‌های برجسته‌ی تاریخ است که با تأثیرگذاری‌های فراوان در فرهنگ، علم، و فلسفه‌ی اسلامی، به عنوان یکی از فرهنگ‌سازان بارز شناخته می‌شود. او درکنار فعالیت سیاسی وحکومتی، حامی جدی علوم، فنون و ادبیات بود. او نویسنده‌ی بلیغ و درست رای و از پیشروان انشا و کتابت در عصر خود بود. از یحیا آثار بسیاری بجا مانده است که مهمترین آن “الفقه الاکبر”، “التقیه” و “البرهان فی اصول الفقه” است.
از او به عنوان معتبرترین فقیه و فلسفه‌دان نام‌برده شده است که با آثار و نظریات خود، به توسعه‌ی فکر دینی و فلسفی کمک بسزایی کرده است.
