فرانسیسکو ساریز
(1548-1617)
فرانسیسکو ساریز یک عالم کلام کاتولیک و فیلسوف سیاسی اسپانیایی است که در برابر آئین پروتستانی مبارزه میکرد. او در حوزه سیاسی، حقوق طبعیی، حقوق انسان، حاکمیت، قانون بینالملل و سلطنت را مورد مطالعات قرار داد.
او با تکیه براندیشههای سیاسی توماس اکویناس، نظریه سیاسی خود را تقویت کرد و در کتاب “پیمان بر قوانین و خدا به عنوان قانون گذار1” (۱۶۱۲) گنجانید که کلیسای کاتولیک و سیاست امریکای لاتین را مورد تاثر قرار داد.
ساریز حقوق افراد معاصر را در مقایسه با حقوق طبعیی کاتولیک مسیحی مطالعه میکرد. او میگفت که حقوق طبعیی عقلانی است زیرا خرد ورزی خداوندی را تبارز میدهد اما منبع آن انسان نه بلکه خدا به عنوان قانونگذار است. بنا حقوق طبعیی باید چیزی باشد موافق با الهام الهی و توسط کلیسا حمایت شود.
او در زمان گسترش دولت و امپراتوری اسپانیایی این قانون را در حوزه بینالمللی سیاست و اقتصاد نیز طرح کرد. اگرچه او برده داری را از کارهای الهی ندانسته آن را سرشت دولتهای اروپایی دانست که میبایست در این قالب مطالعه میشد.
دیدگاه حاکمیت ساریز نیز قدرت مطلق دولت است که براساس آن شاه میتواند قانون بسازد. البته این حاکمیت با موافقت به قدرت الهی و قانون طبعیی باشد. ( این نظریه را ژان بودن بعدها بسط داد). اگرچه که شاه بر مبنای شادی و رضایت مردم قانون میسازد اما مردم در نصب و خلع او صلاحیت ندارند.
او در کتاب بعدی خود “دفاع دین کاتولیک و آئین انجیلی در برابر خطای فرقه انگلیسی2” (۱۶۱۲) در نظریه خود تغییر آورد و گفت که در صورت خطای بزرگ شاه، مردم باید او را خلع کنند. چنانچه به مردم انگلیس گفت که شاه پروتستان خود (جیمز اول) را خلع قدرت کنند.
برای مطالعه بیشتر
- ویلینویس، ریجو. نظریه سیاسی و اجتماعی فرانسیسکو ساریز. هلسینکی، 1963.
- شیلدون، گارت وارد. دایره المعارف اندیشه سیاسی. نیویارک:فکت ان فایل، 2001.
- A Treatise on the Laws and God the Lawgiver
2. A Defense of Catholic and Apostle Faith against the Errors of the Anglican Sect
