شاهدخت تهمینه، دختر شاه سمنگان، همسر رستم و مادر سهراب است که مطابق روایت شاهنامه او هم‌دورۀ افراسیاب، کی‌قباد و کی‌کاوس گفته شده و از تهمینه به عنوان زن قهرمان، قدرتمند و باشکوه یاد شده است. تهمینه همان زنی است در شاهنامه فردوسی نامش با عشق به رستم پیوند خورده و فرزند پهلوانی به نام سهراب را به دنیا آورده است. او پهلوان بانویی دانسته می‌شود که دلباختۀ رستم بوده است. شاه سمنگان او را مهمان می‌کند. تهمینه این پهلوان دختر چون وصف دلاوری رستم را قبلا شنیده بود به او ابراز عشق می‌نماید، رستم با رسم و آیین مروج، موبدی را به خواستگاری او نزد پادشاه سمنگان می‌فرستد، شاه از این وصلت شادمان می‌شود و پهلوانان سمنگان همه به رستم تبریک گفتند و جشن و شادمانی بزرگی برای هردو برپا کردند، از ثمرۀ ازدواج آن‌ها فرزندی به نام سهراب به دنیا آمد که نشانۀ پهلوانی و قدرت پدر را داشت. سهراب براساس روایات اساطیری در حال نا آشنایی در جنگی با پدر توسط او کشته شد که فردوسی این داستان غم انگیز را به‌نام “پُرِ اشک چشم” یاد کرده است. گفته می‌شود تهمینه نیز پس از خبر مرگ پسر در گذشت.
